नेपालको औपचारिक रजकीय भ्रमणमा रहनुभएका चिनिया राष्ट्रपति सि जिनपिङ र नेपालका प्रधानमन्त्री के पी शर्मा ओलीको उपस्थितिमा नेपाल चीन बीच २० बुँदे महत्वपूर्ण सहमति भएको छ । जसमा सिमा व्इवसथापनदेखि शिक्षा र पुर्वाधार विकासका एजेण्डाहरु रहेका छन् ।

नेपालका सरकार प्रमुख र चीनका राष्ट्राध्यक्षको तहमा प्रतिनिधिमण्डलस्तरीय औपचारिक वार्ता सम्पन्न भएपश्चात ती समझदारी भएका हुन् । चीनका राष्ट्रपति सी चिनफिङ र प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले आआफ्नो मुलुकको प्रतिनिधित्व गरेको उक्त वार्तामा नेपाल–चीन सम्बन्धका सबै पक्षमा केन्द्रित रहेर विचारविमर्श भएको थियो । वार्ता समाप्तभएसँगै राष्ट्रपति सी र प्रधानमन्त्री ओलीको उपस्थितिमा चीन र नेपालबीच गृह, परराष्ट्र, भौतिक पूर्वाधार तथा यातायात, कृषि तथा पशुपन्छी विकास, उद्योग वाणिज्य तथा आपूर्ति मन्त्रालय, काठमाडौँ महानगरपालिकालगायत सरकारी निकायसँग साझेदारी गर्नेसम्बन्धी १८ सम्झौतापत्र र दुई लेटर अफ एक्सचेञ्जमा हस्ताक्षर भएको छ ।

हस्ताक्षरपछि ती सम्झौतापत्र दुवै देशका परराष्ट्रमन्त्री, अर्थसचिव, गृह, परराष्ट्रसचिवलगायत सम्बन्धित मन्त्रालयका सचिव एवं नेपालका लागि चिनियाँ राजदूतले आदानप्रदान पनि गरेका थिए । आज भएको समझदारी नेपालको विकास र समृदिमा कोषेढ्ंगा सावित हुने विश्वास गरिएको छ ।

हेर्नुहोस के के भए सम्झौताहरु ?

१. सीमा व्यवस्थापन प्रणालीमा नेपाल सरकार र जन गणतन्त्र चीन बीचको सम्झौता
२. नेपाल सरकार र जन गणतन्त्र चीन बीचको एक्सचेन्ज र प्रशासन क्षमता अभिवृद्धिमा सहयोग
३. आपराधिक मामिलामा पारस्परिक कानुनी सहयोगका बारे नेपाल र जन गणतन्त्र चीन बीचको सन्धि
४. नेपाल र चीनको बीचमा सगरमाथा / झुमुलंगमा संरक्षण सहयोगमा सम्झौता पत्र
५. नेपालको राष्ट्रिय योजना आयोग र जन गणतन्त्र चीनको राष्ट्रिय विकास तथा सुधार आयोग बीच उत्पादनशील क्षमतामा लगानी र सहयोगका मुख्य परियोजनाहरुलाई प्रबर्द्धन गर्ने सहमति पत्र।
६. चेङदूमा नेपालको वाणिज्य दूतावास स्थापना गर्न नोटको आदानप्रदान
७. नेपालको भौतिक पूर्वाधार र यातायात मन्त्रालय र जन-गणतन्त्र चीनको यातायात मन्त्रालय बीच चीन-नेपाल क्रस-सीमा रेलमार्ग परियोजनाको सम्भाव्यता अध्ययन।
८. काठमाडौं महानगर नेपाल र बहिनी-शहर सम्बन्ध स्थापनाको बारेमा जन गणतन्त्र चीनको नानजिङ शहर बीच सम्झौता।
९. बुटवल उप-महानगर नेपाल र बहिनी-शहर सम्बन्ध स्थापनाको बारेमा जन गणतन्त्र चीनको शीआन शहर बीच सम्झौता।
१०. नेपाल सरकारको स्वास्थ्य र जनसंख्या मन्त्रालय र जन गणतन्त्र चीनको परम्परागत चिनियाँ औषधीको राष्ट्रिय प्रशासन बीच पारम्परिक चिकित्सासम्बन्धी सहमति।
११. प्रकोप जोखिम न्यूनीकरण र आपतकालीन प्रतिक्रियामा सहयोग पुर्‍याउने सम्बन्धमा नेपालको गृह मन्त्रालय र जन गणतन्त्र चीनको आपतकालीन व्यवस्थापन मन्त्रालयबीच सहमति।
१२. जन गणतन्त्र चीनको सर्वोच्च व्यक्तित्वको प्रचारक र नेपालको महान्यायाधिवक्ताको कार्यालय बीचको सहकार्य सम्बन्धमा सहमति।
१३. त्रिभुवन विश्वविद्यालयमा कन्फ्युसियस कालेज स्थापना गर्ने सम्बन्धमा नेपालको त्रिभुवन विश्वविद्यालय र चीनको कन्फ्युसियस संस्थानको मुख्यालय बीच सहमति।
१४. नेपाल सरकारबाट चीनमा सिट्रस फल निर्यातका लागि फाइटोसनेटरी आवश्यकताहरूको प्रोटोकल नेपाल सरकारको कृषि विभाग र जन गणतन्त्र चीनको भन्सार विभागको सामान्य प्रशासन बीच।
१५. उद्योग, वाणिज्य र नेपाल सरकारको आपूर्ति मन्त्रालय र जन गणतन्त्र चीनको वाणिज्य मन्त्रालयबीच व्यापारमा संयुक्त कार्य समूहको स्थापना सम्बन्धमा सम्झौता।
१६. नेपालमा चीन-सहायता भूकम्प निगरानी नेटवर्क परियोजनाका लागि डेलिभरी र स्वीकृति प्रमाणपत्र
१७. नेपालको अर्थ मन्त्रालय र जन गणतन्त्र चीनको वाणिज्य मन्त्रालय बीच लगानी सहयोग कार्य समूह स्थापना गर्न सम्झौता
१८. टनेल निर्माण सहयोग सम्बन्धमा नेपालको अर्थ मन्त्रालय र चीन अन्तर्राष्ट्रिय विकास सहयोग एजेन्सी बीच सम्झौता
१९. सीमा सुरक्षा उपकरण र कार्यालय उपकरणका लागि पत्रको आदान प्रदान
२०. काठमाडौं उपत्यकामा चीन-सहायता नगरपालिका खानेपानी सुधार परियोजनाको सम्भाव्यता खोजीका लागि बैठकको मिनेट।

1. Agreement between the Governments of Nepal and the People’s Republic of China on the Boundary Management System

2. MoU between the Governments of Nepal and the People’s Republic of China on the Exchanges and Cooperation on Governance Capacity Building

3. Treaty between Nepal and the People’s Republic of China on Mutual Legal Assistance in Criminal Matters

4. MoU on Mount Sagarmatha/Zhumulangma Protection Cooperation between Nepal and China

5. MoU on Promoting Key Projects of Investment and Cooperation on Productive Capacity between the National Planning Commission of Nepal and the National Development and Reform Commission of the People’s Republic of China.

6. Exchange of Note for Setting up a Consulate General of Nepal in Chengdu

7. MoU between the Ministry of Physical Infrastructure and Transport of Nepal and the Ministry of Transport of the People’s Republic of China on Feasibility Study of China-Nepal Cross-Border Railway Project.

8. Agreement between Kathmandu Metropolitan City of Nepal and Nanjing City of the People’s Republic of China on the Establishment of Sister-City Relationship.

9. Agreement between Butwal Sub-Metropolitan City of Nepal and Xi’an City of the People’s Republic of China on the Establishment of Sister-City Relationship.

10. MoU on Cooperation on Traditional Medicine between the Ministry of Health and Population of the Government of Nepal and the National Administration of Traditional Chinese Medicine of the People’s Republic of China.

11. MoU between the Ministry of Home Affairs of Nepal and the Ministry of Emergency Management of the People’s Republic of China Regarding Cooperation in Disaster Risk Reduction and Emergency Response.

12. MoU on Cooperation between the Supreme People’s Procurator of the People’s Republic of China and Office of the Attorney General of Nepal

13. Agreement between Tribhuvan University of Nepal and Confucius Institute Headquarters of China on the Establishment of Confucius Institute at Tribhuvan University.

14. Protocol of Phytosanitary Requirements for the Export of Citrus Fruits from Nepal to China between Department of Agriculture of the Government of Nepal and General Administration of Customs of the People’s Republic of China.

15. MoU between the Ministry of Industry, Commerce and Supplies of the Government of Nepal and the Ministry of Commerce of the People’s Republic of China on the Establishment of Joint Working Group on Trade

16. Delivery and Acceptance Certificate for the China-Aid Earthquake Monitoring Network Project in Nepal

17. MoU on Establishment of Investment Cooperation Working Group between the Ministry of Finance of Nepal and the Ministry of Commerce of the People’s Republic of China

18. MoU between the Ministry of Finance of Nepal and China International Development Cooperation Agency on Tunnels Construction Cooperation

19. Exchange of Letter for Border Security Equipment and Office Equipment

20. Minutes of Meeting for Feasibility Investigation of China-Aid Municipal Water Supply Improvement Project in Kathmandu Valley of Nepal