लामाे समयकाे विवाद र छलफलपछि प्रदेश ५ काे नाम लुम्बिनी र राजधानी दाङकाे भालुवाङ बन्ने निर्णय भएको छ ।

शुक्रबार प्रदेश सभामा नाम र राजधानीबारे ठाेस प्रस्ताव पेश भएको थियाे ।

प्रदेशकाे राजधानीबारे नेकपाका दुई अध्यक्षबीच सहमति र गृन सिग्नलपछि प्रदेश ५ का मुख्य मन्त्री शंकर पाेखरेलले माअाेवनदिले यश अघि प्रस्ताव गरेकाे दाङकाे भालुवाङलाई नै राजधानी बनाउने प्रस्ताव अगाडि बढाएका हुन् ।

प्रदेश ५ मा १२ जिल्ला छन् । ती जिल्लाहरुमा नवलपरासी (पश्चिम), रुपन्देही, कपिलवस्तु, पाल्पा, अर्घाखाँची, गुल्मी, दाङ, प्युठान, रोल्पा, रुकुम(पूर्व) बाँके र बर्दिया पर्छन् ।

करिब ४९ लाख जनसंख्या रहेको यस प्रदेशको क्षेत्रफल लगभग २२ हजार २७७ वर्ग किमी छ । नक्सामा हेर्दाखेरि दाङको भालुवाङस्थित राप्ती उपत्यकामा तोकिएको राजधानी सबै जिल्लालाई पायक पर्ने गरी प्रदेशको मध्यभागमा पर्छ ।

हेर्नुहोस् नक्साः

नक्साको हिसाबले मात्र होइन, आवत–जावतको हिसाबले पनि बुटवलमा राजधानी राख्दा बाँके, बर्दिया, रुकुम, रोल्पा र प्युठानका जनतालाई राजधानीसम्म आउन टाढा पर्छ । तर, भालुवाङ उनीहरुका लागि बुटवलभन्दा नजिक पर्छ ।

अझ, दाङको पनि सदरमुकामतिर नभई अर्घाखाँची, कपिलवस्तु र प्युठानको सीमाक्षेत्रमा पर्ने भालुवाङ क्षेत्रमा राजधानी तोक्दा पश्चिमी जिल्लाका जनतालाई पायक पर्ने देखिन्छ ।

भालुवाङको तुलनामा बुटवलमा राजधानी बनाउँदा पश्चिमी जिल्लाका जनतालाई निकै नै टाढा पर्न जाने देखिन्छ ।

तर, बुटवल नै स्थायी राजधानी हुनुपर्छ भन्ने नेताहरुको तर्कचाहिँ भैरहवा अन्तरराष्ट्रिय विमानस्थल र काठमाडौं आवागमनको सहजतालाई हेरिनुपर्ने रहेको छ ।

रुपन्देहीमै घर भएका कांग्रेस नेता बालकृष्ण खाँड भौतिक पूर्वाधार, केन्द्रीय राजधानी काठमाडौं आवागमनमा सहजता, निर्माणाधीन भैहरवा अन्तरराष्ट्रिय विमानस्थल र सुरक्षाको कोणबाट बुटवल नै स्थायी राजधानीका लागि उपयुक्त हुने तर्क गर्छन् ।

बुटवलबाट दाङ राजधानी सारेपछि बुटबलमा विराेध प्रदर्शन भएको छ । प्रतिपक्षी दल नेपाली काँग्रेसले विराेधकाे नेतृत्व गरेकाे छ ।