मनहरि तिमिल्सिना

‘गति र वर्ग सङ्घर्ष नै इतिहासको चालक शक्ति हो। समाजमा वर्गहरुको अस्तित्व रहेसम्म वर्ग सङ्घर्ष चलिरहन्छ। वर्ग सङ्घर्षमा बल प्रयोगको भूमिका अनिवार्य हुन्छ। समाजवादको स्थापना पश्चात् साम्यवादको ध्येय हासिल गर्न सर्वहारा वर्गले आफ्नो अधिनायकत्व स्थापित गर्नुपर्छ, जसले स्वतन्त्रताको दुनियामा पुग्ने मार्ग प्रशस्त गरोस्। सर्वहारा वर्गको सङ्घर्ष र अधिनायकत्वका लागि कम्युनिष्ट पार्टीको स्थापना र नेतृत्व जरुरी महत्वको प्रश्न हो। निरन्तर क्रान्तिले मात्रै साम्यवादको ध्येय हासिल गर्न सकिन्छ।’ यो नै माक्र्सवाद–लेनिनवाद–माओवादको आधारभूत र सार्वभौम सत्य हो।

कम्युनिष्ट घोषणापत्र जारी भएको आज १६७ वर्ष बित्यो, माक्र्सवादकै जगमा मालेमावादको विकास भयो, विश्वको एकतिहाई भूगोलमा समाजवाद जन्मियो र ढल्यो। औद्योगिक पूँजी बित्तीय पूँजीमा बदलियो। सूचना प्रविधिको विकासले विश्व भूमण्डलीकृत भयो।

परीक्षण स्वरुप दिएको जनादेशलाई राजीनामा ठानियो। जनमतले अहङ्कार जन्मायो। शास्त्रमा समाधान खोज्नेहरुले किताब पल्टाए। तर, त्यहाँ व्यवहारिक समाधानको मार्ग आफै खोज्न भनिएको थियो। त्यसले जडताको डोरीलाई झनै कस्यो। घर भाँडिएकै बेला छिमेकीले बल्छी हान्यो। शास्त्रले बल्छीको परिणाम बुझ्न सक्दैनथ्यो र सकेन। आफै निर्णायक भएको संविधानसभा आफ्नै आँखैअगाडि ढल्यो, पार्टी फुट्यो। जनताको शिर झुक्यो।

स्वतन्त्र क्रान्तिकारी धारको नेतृत्व गरेर वैद्यले ठूलै भूमिका खेलेका थिए। तर, त्यति गौरवपूर्ण इतिहास बोकेका वैद्य मोहनबिक्रम प्रवृत्तिकै शिकार हुने त होइनन् ? नेपाली माओवादी आन्दोलनमा सकारात्मक चिन्ता उब्जिएको छ।

उखान नै छ, ‘बाँच्दै रहे, नाँच्दै रहुँला।’ यो एकता पनि उल्लेखित भनाइजस्तै हो। जबसम्म क्रान्तिको झण्डा बोक्न योग्य शक्ति आर्जन गरिँदैन, क्रान्तिकारी उर्जा भर्न सकिँदैन, तबसम्म कागजमा क्रान्ति होला। तर, जीवन व्यवहारमा हुँदैन।’ कागजमा राम्रो योजना कोर्नु ठूलो कुरा होइन। ठूलो कुरा त लागु गर्ने सामथ्र्य राख्नु हो। कल्पना र यथार्थबीच आकाश–पातालकै अन्तर हुन्छ। कल्पना सबैभन्दा सजिलो काम हो। तर, व्यवहार सबैभन्दा जटिल र पेचिलो हुन्छ। यसर्थ, क्रान्तिका लागि क्रान्तिकारीहरुको एकता पहिलो शर्त हो।