काठमाडौं, ९ बैसाख /
आँखा मानिसको सबैभन्दा संवेदनशील र महत्वपूर्ण अंग हो । यसको सधैं हेरचाह र संरक्षण गरिरहनुपर्दछ । आँखाको महत्व त्यतिवेला मात्रै थाहा हुन्छ जतिवेला मानिसले आँखा हेर्न पाएको हुँदैन । त्यसैलेआँखामा कुनै समस्या आउनु अघि नै त्यसबारे ध्यान पुरयाउनुहोस् ।

गर्मी लाग्यो । चिकित्सकका अनुसार गर्मीमा आँखामा अझ धेरै समस्या आउन सक्छन् । वातावरणमा तापक्रमको वृद्धि, सहरी क्षेत्रमा गडबडी मोटरको चाप, काठमाडौँको सडक विस्तार, वातावरण प्रदूषण र फूलको कणले गर्दा कीटाणुहरुको संक्रमण बढ्ने गर्छ । त्यस्तै, गर्मीमा सुक्खापन हुने भएकाले आँखामा रहेको आँसु बाष्पीकरण भएर जाने भएकाले पनि समस्या आउँछ । यसले आँखा पाक्ने, चिलाउने, रातो हुने, परेलीमा चायाँ हुने र पोल्नेजस्ता समस्या आउने गर्दछन् ।

समाधान के   ?
यस्ता समस्या आउन नदिन पर्याप्त मात्रामा पानी खाने, मुख धुने, आराम गर्ने, कृत्रिम आँसुको प्रयोग गर्ने, घाममा हिँड्दा सनग्लासको प्रयोग गर्नुपर्ने चिकित्सकले सुझाएका छन् । जसले आँखालाई शीतलता प्रदान गर्नुका साथै ओसिलो बनाइराख्छ । यसैगरी, तरल पदार्थयुक्त खानेकुरा खाने गर्नुपर्छ । कम्प्युटर वा घाममा काम गर्नेले केही समय आँखालाई आराम दिने गर्नुपर्छ ।
आँखामा केही समस्या देखिनेबित्तिकै सम्बन्धित चिकित्सकसँग सल्लाह लिने, आँखामा संक्रमण हुने बित्तिकै सरसफाईमा ध्यान दिन डा। शर्मा सल्लाह दिन्छन् । ‘हरेकले घरमा कृत्रिम आँसु राखेर उपयुक्त समयमा आँखामा राख्नुपर्छ,’चिकित्सकहरुका अनुसार यो पानीजस्तै भएकाले आँखालाई कुनै हानि गर्दैन ।’

आँखामा धुलो पर्दा के गर्ने ?
आँखामा केही वस्तु पर्दा मिच्नु हुँदैन । जति सक्दो छिटो सफा पानीले आँखा धुने गर्नुपर्छ । सानो कण छ भने आँसुले नै बगाउँछ । त्यसैले आत्तिनु हुँदैन र ऐनामा गएर कपासको टुप्पो बनाई बाहिर निकाल्नुपर्छ । बालबालिकाको आँखामा धुलोका कण पर्न गएमा आमाको दूध हाल्दा त्यसले शीतलता प्रदान गर्नुको साथै धुलोका कणलाई बाहिर निकाल्न मद्दत गर्दछ । त्यस्तै, आँखा घोचियो भने पनि निकै समस्या आउने गर्छ । कडा खालको बस्तुले आँखामा चोट लागेमा ज्योति नै गुमाउनुपर्नेसम्मको परिस्थिति आउने भएकाले चाँडो स्वास्थ्य संस्था जानुपर्ने चिकित्सक बताउँछन् ।

आँखा किन रातो  हुन्छ ?
सुक्खापन, एलर्जी, आँखामा मासु पलाउनुजस्ता कारणले आँखा रातो हुने गर्छ । कतिपयमा ब्लडप्रेसरको समस्याका कारण पनि नसा फुटेर आँखा रातो हुने गर्छ । परेलीमा चायाँ परेर दुवै आँखा रातो हुने गर्छ । आँखा रातो के कारणले भयो रु कति दिन जति भयो रु भन्ने कुरामा पनि ध्यान दिनुपर्छ । रातोसँगै चिप्रा पनि आएको छ भने फेरि त्यो संक्रमणको कारण हुन सक्छ ।

आँखाको परेलीमा चायाँ पर्ने समस्याले बढी जस्तो व्यक्तिलाई सताउने गर्छ । आँखाको परेलीमा चायाँ परेको सामान्य तया बाहिरबाट हेर्दा नै थाहा हुने गर्छ । रौँहरु चिप्केको अवस्थामा छ भने पनि चायाँको समस्या हुन सक्छ । चिल्लो छाला भएका व्यक्तिमा यो समस्याले बढी सताउने गर्छ ।
आफ्नो आँखामा माथि उल्लेखीत कुनै समस्या वा लक्षण छन् भने ढिला नगरी आँखा जाँच गराइहाल्नुस । नत्र पछि दुःख पाइएला ।